Halloween, waar komt het vandaan?
Halloween is het verkleedfeest wat we allemaal kennen. In Nederland vieren we het nooit zo uitbundig, maar het wordt al populairder de laatste jaren. Waar komt Halloween oorspronkelijk eigenlijk vandaan? Tegenwoordig is het enkel een dag waarop kinderen snoep ophalen en jongeren feesten. In dit artikel wordt de echte betekenis van de traditie behandeld.
Betekenis van Halloween
Het woord Halloween is afgeleid van Hallow-e’en, wat staat voor All Hallow Eve, wat de avond voor Allerheiligen is. Het is dus eigenlijk de dag voor de christelijke feestdag. Allerheiligen is de dag waarop de heiligen binnen de rooms-katholieke kerk worden vereerd. Dit vindt altijd plaats op 1 november. De dag erna worden de doden herdacht. Dit heeft waarschijnlijk voor de griezelige eigenschappen van het Halloween feest gezorgd.
Waar is Halloween ontstaan?
De naam Halloween werd voor het eerst gebruikt in het 16e -eeuwse Schotland. Je zou dus kunnen zeggen dat het toen is ontstaan. Het feest komt echter wel voort uit een Keltisch feest, Samhain. Dit werd al gevierd rond het begin van de Christelijke jaartelling. In Ierland en Groot-Brittannië werd op 1 november het begin van het nieuwe kalenderjaar gevierd. De winter begon en het graan was geoogst. Het einde van het jaar vierden de Kelten met grote vreugdevuren en verschillende rituelen. Bij deze rituelen werden waarschijnlijk ook mensen geofferd, nog een reden voor griezelige karakter van de hedendaagse traditie. Het feest was dus een soort griezelige oudejaarsavond. Het was nog geen Halloween, maar de oorsprong van het feest ligt wel bij het feest Samhain.
Samhain en Allerheiligen
Vanaf de negende eeuw na christus mengde het Allerheiligenfeest met Samhain. Zendelingen in Ierland en Groot-Brittannië verspreidde de christelijke viering. Allerheiligen werd gevierd op 13 mei, maar in het jaar 835 veranderde paus Bonifatius IV de datum naar 1 november. Dus van waar komt Halloween? Nou waarschijnlijk uit een mengelmoes van de Keltische en Christelijke vieringen 31 oktober en 1 november. Beide feesten vertoonden kenmerken van het huidige Halloween.
Hoe is het moderne Halloween ontstaan?
Langs de deuren gaan voor snoep is wat Halloween tegenwoordig is. Vanuit zowel Samhain als Allerheiligen is deze traditie te verklaren. De Kelten gingen langs de deuren om hout op te halen voor de vreugdevuren. Het was niet ongebruikelijk om hierbij ook eten te geven. De Christenen maakten op 31 oktober zielenkoeken. De armen en kinderen gingen langs de deuren voor deze koeken. Het voeden was niet het enkele doel, wanneer een koek werd gegeten vond een ziel zijn weg uit het vagevuur naar de hemel. Dus hoe meer zielenkoeken ze aten hoe beter. Deze traditie onderstreept de connectie met de wereld van doden.
Waar komt de Amerikaanse versie van Halloween vandaan?
We denken bij Halloween al snel aan de Verenigde Staten. Het is een hevig gecommercialiseerd feest, gaat om gekke kostuums en heeft weinig meer met de Kelten of Christenen te maken. Men dacht vroeger ervan dat in de nacht van 31 oktober op 1 november de poorten van het hiernamaals openstonden. De doden konden dus terugkeren op aarde. Hieruit is de verkleed traditie ontstaan. Mensen gingen zich voordoen als griezelige wezens uit de geestenwereld. Toen er in de 19e eeuw immigranten uit Schotland en Ierland naar Amerika gingen, werd het Halloween feest verspreid. Hier werd ook de pompoen traditie gecreëerd. De Kelten holden rapen uit, maar de Amerikaanse pompoen was hier meer geschikt voor. Nu is de griezelige lantaarn niet meer weg te denken uit het feest.
Waar wordt het nog meer gevierd?
Eigenlijk wordt tegenwoordig overal op de wereld wel een soort Halloween gevierd. Van Zuid-Amerika tot aan Azië. Ook aan het vaste land van Europa begint het feest aan terrein te winnen. De kritiek op Halloween is vaak dat het een gecommercialiseerde Amerikaanse traditie is, vergelijkbaar met Valentijnsdag. In Mexico vieren ze Dia de los Muertos. Deze viering komt rechtstreeks van het Christelijke allerheilige en vertoond ook veel gelijkenissen met Halloween. In Nederland gaan de kinderen langs de deuren met Sint-Maarten. Halloween concurreert een beetje met deze feestdag. In beide tradities wordt er snoep opgehaald. Veel commerciële instellingen, zoals bijvoorbeeld pretpark Walibi, grijpen hun kans om van Halloween een bijzondere tijd te maken. Hebben we echt nog een verkleedfeest nodig naast Carnaval? Ook de filmindustrie maakt talloze producties met al thema Halloween.
Dus wat betekent Halloween? Eigenlijk is het niks meer dan een excuus om te snoepen of je te verkleden. De oorsprong ligt weliswaar in oude Keltische en christelijke tradities, maar tegenwoordig staat het feest nergens meer voor dan commercie. Als je zin hebt om te griezelen, dan lees je hier welke films je moet gaan kijken.
