Wat is concreet het verschil tussen halogeenlampen en LED-lampen?

Terwijl de LED-lamp de wereld verovert en de gloeilamp tot de verleden tijd begint te behoren, zouden we bijna vergeten dat er ook nog zoiets bestaat als halogeenlampen. Per 1 september 2018 heeft de Europese Unie deze uitgebannen in het kader van energiezuinigheid, maar dat betekent niet dat ze daarmee meteen van de markt verdwenen zijn. Verkopers die ze op dat moment nog op voorraad hebben, mogen deze voorraad halogeenlampen nog verkopen. En dat is goed nieuws voor mensen die ze nodig hebben en niet stante pede op LED willen overgaan. Maar wat is nu eigenlijk concreet het verschil tussen halogeenlampen en LED-lampen?

Het verschil tussen halogeen en gloeilamp

Laten we eerst het verschil tussen de ouderwetse gloeilamp en de halogeenlamp tastbaar maken. Het verschil is subtiel. Net als de gloeilamp heeft de halogeenlamp een gloeidraad die energie produceert die zich vertaalt in licht en warmte. Een halogeenlamp is daarnaast echter ook nog gevuld met gas afkomstig van broom of jodium. Als gevolg daarvan wordt de gloeidraad warmer dan die van de gewone gloeilamp. Hierdoor wordt een groter deel van de geproduceerde energie omgezet in licht. Ook heeft de halogeenlamp hierdoor een langere levensduur. Qua rendement presteert hij 15 tot 20 procent hoger dan een gloeilamp. Vanwege het gas heeft de halogeenlamp geen gewoon glas zoals een gloeilamp, maar hittebestendig kwartsglas. Een LED-lamp heeft overigens géén gloeidraad, maar in plaats daarvan zogenaamde licht-emitterende diodes. Dit is dan ook waar de afkorting LED vandaan komt. Zo’n licht-emitterende diode is een elektronische halfgeleider die licht uitzendt als er een elektrische stroom in de doorheen loopt. Door deze methode is het rendement van de LED-lamp een stuk groter.

Aanschafprijs versus levensduur

Misschien heb je het al gemerkt, bijvoorbeeld toen je langs de lampenafdeling van de IKEA liep: LED-lampen zijn prijzig. Ze kunnen wel zes keer zo duur zijn als een halogeenlamp. Waarom zou je dan voor LED kiezen, los van het feit dat er op den duur geen halogeenlampen meer verkocht zullen worden? Wel, een halogeenlamp heeft een levensduur van 2.000 branduren. Dat betekent dat je hem ruim 83 uur aan een stuk kunt laten branden voordat hij er de brui aan geeft. Een LED-lamo heeft een gemiddelde levensduur van 15.000 uur. Die kun je 625 uur laten branden voordat hij kapot gaat. Een LED-lamp is dus wel zes keer zo duur, maar ook 7,5 keer zo lang bruikbaar. Daarnaast is er een aanmerkelijk verschil in stroomverbruik. We besparen je een uitgebreide berekening, maar het komt erop neer dan een halogeenlamp in die 83 uur 20 kWh aan stroom verbruikt, terwijl de LED-lamp in diezelfde tijd slechts 2,4 kWh zou verbruiken. De stroomkosten zijn dus een stuk lager bij de LED-lamp, en je hoeft minder vaak een nieuwe aan te schaffen. Ondertussen wordt de ontwikkeling van de LED-lamp verder doorgezet, waardoor deze nog zuiniger kan worden in de toekomst.

Formaat en kleurtemperatuur

LED-lampen vallen qua formaat groter uit dan halogeenlampen. Dit is wel degelijk iets om rekening mee te houden, wat de lamp moet natuurlijk wel passen en niet uitsteken. Is de lampenkap waar hij in moet dus klein, dan kan het zijn dat de LED-lamp eigenlijk té groot uitvalt. Er is ook een verschil in kleurtemperatuur tussen beide soorten lampen. Hier moet je goed op letten, want dit is van belang voor de sfeer die een lamp creëert. Een halogeenlamp voor een G4-fitting heeft 2800 Kelvin. Veel LED-lampen hebben 3000 Kelvin, waardoor ze een flink witter licht produceren. Er komen inmiddels steeds meer LED-lampen in de verkoop die een lagere Kelvin-waarde hebben, bijvoorbeeld 2700. Kijk dus goed op de verpakking, anders kun je teleurgesteld zijn wanneer je je nieuwe LED-lamp voor het eerst aanzet.

Het Europese verbod op halogeenlampen

Na de gloeilamp heeft de Europese Unie de halogeenlamp dus per 1 september 2018 ook in de ban gedaan. Vanaf deze datum moeten lampen zo zuinig zijn dat ze minimaal energielabel B moeten hebben. Halogeenlampen hebben doorgaans label C of D, en vallen hiermee dus buiten de boot. Samen met gloeilampen worden halogeenlampen tot ‘traditionele verlichting’ gerekend, die volgens de EU leidt tot een hogere CO2-uitstoot. Met de maatregel wil me de uitstoot van broeikasgassen verminderen. De halogeenlamp is dus hard op weg om ook verleden tijd te worden. Heb je ze toch nog nodig, koop ze dan nu er nog voorraad bestaat.