Is artificial intelligence eng, of vooral tof?

Ergens is het lastig voor te stellen dat we pas zo’n 150 jaar elektriciteit hebben en dat dit nog korter dan dat voor iedereen beschikbaar is. Inmiddels kunnen we niet meer zonder elektriciteit. We hebben lampen, smartphones, televisies en zijn bovendien vrijwel altijd verbonden met het internet.

Met deze ontwikkelingen is ook de ontwikkeling van artificial intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie sterk aan het groeien. Artificial intelligence, oftewel AI, is eigenlijk simpelweg een computer die werkt zoals het menselijk brein. Het is een kunstmatige intelligentie die zelf kan bijleren vanuit een bepaald beginpunt.

Er zit inmiddels AI in zelfrijdende auto’s en ook is al een AI die de wereldkampioen van een bepaald bordspel met groot gemak weet te verslaan. Ook veel apps beschikken inmiddels over algoritmes met een zelflerend vermogen.

De mogelijkheden met AI zijn vrijwel eindeloos, maar er bestaat één risico: de AI wordt zo intelligent, dat we er geen controle meer overhebben, met potentieel een grote bedreiging voor de mens als gevolg.

Is een AI die de mens aanvalt niet science fiction?

Je ziet het inderdaad regelmatig in sci-fi films: een computer die zo intelligent is dat hij de mens begint te manipuleren of zelfs overheersen. The Matrix is hier misschien wel het meest bekende voorbeeld van. De vraag is of dit realistisch. Het korte antwoord: het is in elk geval niet per se onrealistisch.

Hoewel het door velen in eerste instantie als onzin wordt afgedaan, zijn er genoeg redenen om aan te nemen dat we echt op dit punt kunnen komen. De AI die inmiddels wereldkampioen van bepaalde bordspellen kan verslaan licht eigenlijk al een tipje van de sluier: de computer verslaat met het grootste gemak een mens die van alle mensen de allerbeste ter wereld is.

Wat gebeurt er als de AI wordt geprogrammeerd om te leren over meer serieuze zaken, zoals wapentechnologie? Het staat buiten kijf dat computers binnen de kortste keren op vrijwel alle gebieden sneller en preciezer zijn dan mensen. De rekenmachine is hier natuurlijk wel het eenvoudigste voorbeeld van: je gaat het er zelfs bij 1 + 1 niet van winnen in snelheid.

Wat is het grootste risico van AI?

Volgens velen, waaronder real-life Iron Man Elon Musk, is het grootste risico dat we een AI ontwikkelen die zogenaamde general intelligence heeft. Oftewel: een AI die niet is toegespitst op één gebied, zoals een auto besturen of bordspelletje winnen, maar meer algemeen. Wij mensen zijn in principe zo’n general intelligence: we kunnen onze tandenpoetsen, maar ook rekensommen maken, iets ontwerpen en nadenken over politiek.

Spannende tijden worden het in elk geval wel. Of dat nou is, omdat we dankzij AI onze technologisch nóg sneller gaan ontwikkelen, of omdat we binnenkort vernietigd worden door de Terminator, is nog even afwachten.

Wat de mens ervan weerhoudt om in een extreme chaos te vervallen, is ethiek en onderlinge afhankelijkheid. We vormen gemeenschappen, landen en unies om samen te kunnen werken en samen sterker te zijn. Ethiek weerhoudt ons ervan om iemand te vermoorden die het niet met ons eens is.

Maar wat als een computer alles kan doen wat wij kunnen doen? Heeft hij de mens dan nog nodig? En heeft hij een ethisch gevoel dat hem ervan weerhoudt om schade aan te richten? Dit zijn allemaal vragen die in de wetenschappelijke wereld inmiddels erg belangrijk zijn geworden, omdat het niet ondenkbaar is dat we binnen afzienbare tijd op het punt komen dat AI zo ver is.

Maar is AI dan alleen maar eng?

Gelukkig plukken we vooralsnog alleen maar de vruchten van AI. We hebben zelfrijdende auto’s en allerlei algoritmes die de apps en apparaten die we gebruiken efficiënter maken. Hoewel we op dit moment nog niet precies weten hoe we AI altijd onder controle kunnen houden, is het ook geen gekke gedachte dat we dit op een later moment wel krijgen.

Het is immers lastig om een oplossing te bedenken voor een probleem dat we nu alleen maar hypothetisch hebben. We weten nog niet precies hoe AI zich gaat ontwikkelen en waar exact de risico’s gaan liggen. Oplossingen kunnen niet gemaakt worden voor problemen die we (grotendeels) nog niet kennen, dus er is geen man overboord.

Spannende tijden worden het in elk geval wel. Of dat nou is, omdat we dankzij AI onze technologisch nóg sneller gaan ontwikkelen, of omdat we binnenkort vernietigd worden door de Terminator, is nog even afwachten.

Foto’s hand schudden en groene nummers/letters van Shutterstock