Free diving: zonder zuurstof naar de zeebodem
Zelfs binnen de categorie van extreme sporten kun je nog gradaties aanbrengen in hoe extreem een sport is. Free diving is een sport die zonder twijfel bovenin deze categorie zit qua intensiteit. Bij free diving duik je namelijk de diepte van de oceaan in zonder zuurstof. Zwaar, gevaarlijk, extreem, maar ook ontzettend spectaculair.
Mannennieuws.nl duikt in de extreme wereld van het free diven: van de relatief veilige vormen van de sport tot de meest extreme soort.
Van synchroonzwemmen tot diepzeeduiken
In de breedste zin van het woord kunnen we veel sporten zien als free diven. Zo wordt ook synchroonzwemmen regelmatig in deze categorie gezet. De zwemmers gaan in deze tak van sport namelijk veelvuldig en langdurig onderwater zonder hulp van een zuurstoftank.
Het verschil aanzienlijk per niveau en oefening hoe lang een zwemmer onderwater blijft, maar de combinatie van een goede, gecoördineerde beweging en het inhouden van de adem maakt dit een intensievere sport dan veel mensen denken.
Het kan echter nog een tikkeltje extremer, want sommige waaghalzen maken er een sport van om zo diep mogelijk onderwater te duiken zonder zuurstof. Recordpoging worden gedaan met behulp van een touw, bevestigd aan een anker. De zwemmers gaan zo snel mogelijk naar beneden om bijvoorbeeld een vlaggetje te pakken.
Het record in deze laatste tak van sport? Bij de mannen een duizelingwekkende diepte van 132 meter, gevestigd in 2016. Bij de vrouwen staat het record op naam van de Nederlandse Jaenine Grasmeijer, die voor de kust van Bonaire tot een diepte van 92 meter afzonk.
Bekijk hieronder ook een video waar de recordhouder bij de mannen, William Trubridge, afzakt tot een niveau van 122 meter onderwater.
Gevaren en technieken van free diving
Zoals in de bovenstaande video al gezien kan worden, zijn de diepe duiken alleen mogelijk met bijzondere technieken. Voorafgaand aan de afdaling hanteert Trubridge een bijzondere ademhalingstechniek, waarbij hij een hoog zuurstofgehalte in zijn lichaam brengt, hoger dan normaal mogelijk.
Op deze wijze verwijdert hij zoveel mogelijk CO2 uit zijn lichaam, wat normaal gesproken de prikkel geeft om te gaan ademhalen.
Hoewel dit hem in staat stelt om lang zijn adem in te houden, brengt het ook risico’s met zich mee. Het beveiligingssysteem van het lichaam dat je de prikkel geeft om adem te halen, werkt op basis van CO2-gehaltes, en dus niet het zuurstofgehalte. Met een normale ademhaling is dit goed op elkaar afgestemd.
Dat ligt anders bij de techniek van Trubridge. Lange tijd is zijn CO2-gehalte laag, waardoor hij niet uit een reflex gaat ademhalen. Het zuurstofgehalte neemt echter wel rap af. Bij een verkeerde techniek kan dit ertoe leiden dat het CO2-gehalte nog niet zo hoog is dat je een ademreflex krijgt, maar de zuurstof wel al op is.
Het is meermaals voorgekomen dat duikers op deze manier overlijden: er is een gebrek aan zuurstof, maar het lichaam merkt dit niet op tijd, wat leidt tot een plotselinge verstikking. Diep onderwater is dit snel dodelijk.
Weinig zuurstofverspilling
Zoals ook in de onderstaande video van Jaenine Grasmeijers recordpoging is te zien, doen de duikers er alles aan om zo min mogelijk zuurstof te verspillen. De afdaling gaat gecontroleerd en met zo weinig beweging als mogelijk. Het zuurstofgebruik van het lichaam wordt naar een minimum gebracht, zodat de duikers langer door kunnen.
Dit vergt jaren aan oefening, een natuurlijk talent en bovenal: stalen zenuwen. Bij zenuwen en stress gaat de hartslag rap omhoog en daarmee ook de zuurstofconsumptie. Ben je te zenuwachtig voor een recordpoging, dan kan dit je de das om doen.
Gelukkig hebben het hier echter over professionals. Hoe lang kan jij je adem inhouden?
